Apçam gile gidecez // canavarlar

http://www.ankarakulturturizm.gov.tr

ANKARA

------
Memur Kıyafetleri: Ankara'daki memur kıyafetleri; yüksek, orta ve küçük
dereceli memur kıyafeti olmak üzere üç gruba ayrılır.

Yüksek dereceli memurlar; setre pantollar ile beş cm yüksekliğinde dik veya
uçları kelebek yakalı gömlekler giyer, yakalara boynun arkasından iliklenen
hazır uzun kravat veya papyon kravat bağlayıp, bunları mücevherli iğneler
ile tuttururlar, gömlek ve pantolon üstüne de göğsü kapalı bir yelek
giyerlerdi. Başlarında kalıplı fes (daha sonra hasırlı fes) ve ellerinde şık bir
baston bulunurdu.

Orta dereceli memurlar; setre pantol veya ceket pantollar ile kolalı gömlek
yerine basma işlik giyer ve üzerine işliği örterek şık görünmesi için düz ya
da pastalı, kolalı patiskadan bir jile takarlardı. Bu jileler üzerine dik veya
ucu kıvrık kolalı bir yakalık ve beşparmak genişliğinde uçları kıvrık kolalı
kolluk ile boynun arkasından iliklenen hazır kravat takılır ve üstüne yelek
giyilirdi. Başlarına da şıllık fesleri denilen feslerden takarlardı.

Küçük dereceli memurların kıyafetleri ise karışıktır. Genellikle elifiye giymekle
beraber üzerine ceket giyenler de bulunurdu. Başlarında, sarıksız dal fes
bulunması şarttı.

------

Kalıplaşmış Sözler
Arnının şakından nalladı Alnının ortasından vurdu
Avrat bizi hicil iddi Kepaze etti
Ayı oynayalım Topaç çevirelim
Annacındaki tepe Karşısındaki tepe
Avrat topuğna kadar pâtiri dudunmuş Takma saç
Amma da sıkrasın Hasissin
Avrat beni görünce bürleniyo Yüzünü örtüyor
Amed herifin kafaya vuru virince deke combalak aşıvirdi Yere
yuvarlandı
Apçam gile gidecez Amcamlara gideceğiz
Bebeğin sormuğunu vir Mamasını
Börüme bi sümsüm kaktıki Yumruk vurdu
Bu işte döneklik sende Sözünde durmadın
Benimi mezeleyon gid de anağı mezele Benimle alay mı ediyorsun
Boranı bişirdim Zerdali hoşafı
Badi badi yürüme Paytak yürümek
Böğön pirşenbe Bugün perşembe
Bıldır miyva çoodu Geçen sene meyve çoktu
Vih oğul donduda buydu Üşüdü
Bebeğin bağırdağını sarıvir Bebeğin beşiğinin bağlarını bağla
Bi dıkım içivir Bir yudum içiver
Böğüzde böle olsun Bu seferde böyle olsun
Böre böre öldü Bağıra bağıra
Ha yiğenim billorunan bi su vir Bardakla
Böndüyü doldur da gel Testinin küçüğü
Bırak şu löhlü herifi Miskin, pasaklı, amelimanda adamı
Bi cimçik tuz vir Biraz tuz ver
Bire esikli adamı buğatma Kadın, adamı kızdırma
Bağın tonçuca geldik Sınırına
Bebeyi börtü böcek dalamış gaâm Böcek ısırmış
Bağda tosba yatağı olmuş Harab olmuş
Bebeğin ediklerini giydirivir Bebeğin patilerini giydiriver
Bebeğin çentesine elif çüzünü koyvir Okul çantasına alfabesini koyuver
Mürdük kıza da çintisi pek yakışmış Güzel kıza da entarisi pek yakışmış
Iramazanda adamın gavsarası dar olur Ramazanda insanın asabı bozuk
olur
Gel hele iki yarenlik idelim Şundan bundan konuşalım
Oh yavrum buğatma Yaramazlık yapma
Ezzadı kınalı Mazisi temiz
Vih! Oğul o ne şekil yarenlik Ne biçim lâf
Hatıp çayı'na esbaba gidecez Çamaşıra gideceğiz
Hayatdaki gambakları toplayıvir Avludaki ağaç parçalarını topla
Sen o işe kulağasma O işe aldırma
Pişin pişin paramı saydın Peşin, peşin
Gicikme aşama ir gel Geç kalma erken gel
Tökeşledi neyseki düşmedi Tökezledi fakat düşmedi
Halhalları ireğin isteyo Bilezikleri epotik, karşılık istiyor
Esbabı iyi çitile Çamaşırı iyice ov
Eyşinin İsmaile tava virdim Ekşinin İsmail'e pişirmek için Ankara tavası
verdim
Lan memet çikta hot oynayalım Bir çeşit oyun
O iş gali tavsadı O iş artık gevşedi
Aplan gilden saplıyı alda gel Çamaşır ve pekmez kazanlarını boşaltmak
için kullanılan uzun saplı tas
Şu kızda pek başangı Kendi başına iş yapan
Başlık bozmıya gidiyoz Düğün hazırlığı için çarşıya çıkma
Gasap lömen apçağa vardakara dikişinden siyerlik virsin Yağsız
tarafından pirzola
Aşama halam gile sübüre yimiye gidecez Su böreği
Guşenedeki tamtak tiridini getir Tenceredeki tiriti getir
Tabahna camiinin yanında da ki
Seyid Memedin böründeki ev Tabakhane camiinin yanındaki
Kuşları taşlayıpda yaynıkdırma Kuşları ürkütme
Bu aşam sıra Haceli gilde Gezme sırası Hacı Ali'lerde
Böğözlük af ittim bidaya karışmam Bu sefer af ettim öbür sefere
Ana kı şi gile gitmiyecez mi yiz Anneciğim... lere gitmeyecek miyiz
Gusulhaneye nalilleri koyuvir Banyoya takunyaları koyuver
Amanın pek gıyımsız Çok hasis
İki kakaç bastırmayı unutma İki hevenk pastırma
Dedeğen şipleklerini getir Dedenin terliklerini getir
Bölede çikin gız görmedim Böyle çirkin kız görmedim
Dılacanlığının sonu bu işte Yaramazlığın sonu bu
Maşabadaki suyu serpivir Maşrapadaki suyu döküver
Gostak gostak yürüyüşüne bak Kasıla kasıla
Bostan gümelesine gidiyom Bostan kulübesi
İce çıbırladı Parasız kalma
Irza hocanın uşakları Rıza hocanın çocukları
Zarları bıdılayıviriyo Önüne atmak
Zıbarmıyasıca uyumadı gitti Sızmak, donup kalma
İlin köydeki gettekini karıştırma Onu bunu karıştırma
İle güne karşı ne diyelim şimdi Dosta düşmana karşı
İvil ivil işçimen gız Hamarat
Gızım zevzek zevzek konuşup durma Boşyere, fuzuli, aslı yok
Maççalı herif Sırnaşık
Kâtibi Adilden senet vir Noter
Şehremanetine kâtip mi oldun Belediye
Kapama küpeciği gibi oturuvidi Orta yere oturmak
Vih! ool! hiriminen hiç iddin Berbat ettin
Mücüleden cara dakımını alıvir Çekmeceden ağızlığa alıver
Işmar idip durma Gözle işaret
Tizem gile ezaya gidecez Teyzemlere baş sağlığına gideceğiz
Paytoncu kıramçıyı şaklatdı Kamçı
Zarzavatı desdimala çıkılayıvir Sebzeleri mendile koyuver
Ana kı sırtım gidişiyo Anne sırtım kaşınıyor
Zigahdan ünleyivir Balkondan sesleniver
Ökelekli delikanlı Yakışıklı
Iccak ıccak içivir Sıcak
Esbabı da pek ehnezimiş Elbisesi eskimiş
Urganı uç uça ulayivir Ekleyiver
Herif gine işi mışırgılı bıraktı

Şüpheli
İbram dayı da emme honutmuş ha! İhtiyarlamış
Bebenin başindaki gogak dökülmedi Yeni doğan çocuğun başındaki deri
Lan oğaçça dur farçalma Uslu otur
İlâhi bennen ağrınamaz ol Benimle uğraşma
Nedi beni yüksünüyon sen Neden beni çekemiyorsun
Hiyarın köresini al tılkışımını alma Hıyarın tazesini al buruşmuşunu
alma
Küntük giz maşallah bek tatlı Kısa boylu şişman